PSİKOLOJİK DANIŞMANLIK MERKEZLERİ
Randevu : 0532 158 35 55

Narsisistik eğilimleri olan kişiler ile nasıl başa çıkılır? (kaçamıyorsan!)

Narsisistik kişilik bozukluğu; empati eksikliği, ben merkezcilik ve abartılı bir özönem duygusu ile ifade ediliyor. 

Narsisistik kişilik bozukluğu, ergenlik ve erken yetişkinlik dönemlerinde ortaya çıkarak sadece kişinin kendi hayatını değil ilişkide olduğu insanların hayatını da olumsuz etkileyebiliyor. Narsisistik bir sevgilin olabilir ya da narsisistik bir patronun olabilir. Eğer narsistik kişiden kaçamıyorsan en iyi yapılacak şey onu manipüle etmektir. Bu manipülasyon  pozitif ve iyi niyetli bir manipülasyon kendinizi korumak için. 

Manipülasyon; başkalarının algılarını, fikirlerini ve davranışlarını ona hissettirmeden çeşitli taktikler ile değiştirmeyi amaçlayan sosyal bir etkidir. Manipülasyonun sanıyorum ki en iyi tarafı bir narsisiste karşı kullanmak olacaktır. Çünkü manipülasyon özellikle manipülatif psikolojik şiddet ya da psikolojik oyunlar narsisistik eğilimi olan insanların sıklıkla kullandığı, özellikle duygusal ilişkilerde yoğunluklu olarak yaptığı şeyler. 

Narsistik kişilik bozukluğu olan bireylerin genel özellikleri:

Eleştirilere katlanamaz

Manipüle eder

Kişileri amaçları için kullanır

Çevresiyle sürekli yarış halindedir

Kendi başarılarını abartır

Sürekli onaylanmak ister

Sürekli övgü bekler

Kendisini toplumda özel muamele yapılacak üstün bir kişi olarak görür

Bu bozukluğun temelinde, çocuklukta yaşanılan değersizlik ve sevgisizlik olabilir

İçlerindeki kendine güven kavramı kırılgandır ve bunu göstermek en büyük korkularıdır.

Narsisistik kişilik bozukluğu olan kişilerle başa çıkma yöntemleri:

Narsisistik eğilimli olan kişilerin en önemli özellikleri manipüle edecekleri kişiler üzerinde çalışırlar. Dolayısı ile narsiste karşı eğer ki kendiniz olursanız kaybedersiniz. Kendin olacaksan, çok tutarlıysan, bundan taviz vermeyeceksen bu kişilerden uzaklaşmanızı tavsiye ederim. İş ortamındaysan ve bir şekilde anlaşma gereği duyuyorsan bu sırada bu stratejiler çok önem arz edecek. 

-Şaşkına dönmeyin. 

Narsisistikler çünkü manipülatif bir şekilde size yaklaştıkları zaman bu manipülasyonu sizi bir şekilde eksik hissettirerek ya da bir şekilde sizi suçlayarak yapar. Olayda haklısın, tamamen deliller kanıtlar senden yana ve sen bunun haklılığını söylediğinde hükmen yenik düşersin. Narsisistik kişiye karşı yenilmiş olursun. Suçsuzken suçlu hissettirme konusunda narsisistler çok başarılıdır. Ama sen artık kendin gibi davranarak onlarla durmayacaksın. Onların silahı ile onların aslında stratejileri ile daha hazırlıklı bir şekilde onların karşısındasın. O yüzden şaşırma. Narsisitik kişilerin sana karşı psikolojik oyunları, seni suçlu, eksik, yetersiz hissettirmeleri karşısında asla şaşırma. Çünkü amacı da bu zaten. Amacına ulaşmamasını sağlarsın. Golü yemezsin. Seni kendinden şüpheye, kendinden tereddütte düşürmez ve böylece de onun gizli amacına hizmet etmezsin. Çünkü sen kendinden şüpheye düştüğünde kendini suçlu gibi hissettiğinde belki bir anda özür dileyen, belki bir anda üzgün olan tarafta olabilirsin. Biranda seni özür dileyen tarafa bile düşürebilir. Bu şaşkın olma derken bundan bahsediyorum. Bu şaşkınlığı hemen atlat çünkü bu konuda seni kendi tuzağa düşürmesin. 

-Asla bir narsisisti eleştirmeyin. 

Çünkü eleştirdiğiniz anda zaten narsisistlerin en önemli özelliklerinden birisi olarak sana karşı saldırgan bir tutum benimserler. Pasif ve bazen aktif girişimci bir şekilde psikolojik yönden saldırgan olacaktır. Boyun eğmez asla. Dolayısı ile narsisiste karşı en etkili yollardan birisi baştan onu eleştirmeyin, kınamayın, yargılayıcı tavırlarda bile bulunmayın. Sen şöylesin, sen de böylesin gibi haklı olmaya çalışmayın. Çünkü bunu yaptığın zaman seni daha da küçümseyici tutumda olabilirler ve zaten onların durumu eleştirildikleri zaman eksik ya da bir şekilde kendileri ile ilgili kör noktaya gelemiyorlar. Mesela; sen de çok anlayışsızsın bak bu durumda ben çok kötü hissettim gibi bir şeyden anlamaz narsisistik eğilimli kişi, bunla hiç ilgilenmez. 

-Ona olan hayranlığınızı gizlemeyin. 

Narsisistik kişilerin en çok ihtiyaç duyduğu şey hayranlıktır. Ona olan hayranlığınızı gizlemeyin. Kendinizi yormayacaksınız. Dolayısı ile onların oyunu ile oynamak için bir süreliğine, geçici anlamda manipülatif olmanız gerekecek. Ama bu manipülasyonun amacı iyi bir şeye hizmet ediyor. Seni koruyacak. Formalite olarak iltifat etmeyin. Gerçekten o narsistin becerikli olduğu bir tarafı vardır. İyi olduğu, becerikli olduğu tarafı öyle bir samimiyetle övün, hayranlıkla etkileşime geç ki o kişi orada “vay be evet öyleyim” desin. Bu noktada da onun becerikli olduğu tarafları keşfedebilirsin. 

-İltifat edin. 

Narsisistlerin eleştirdiği insanlar çoktur. Kimseyi beğenmezler. Onun yanında şöyle diyebilirsin; “insanların sana neden böyle davrandığını biliyorum ve gerçekten seni anlamıyorlar, senin değerini anlamıyorlar ama ben senin değerini anlıyorum. Yaptığın şeyler, yaptığın işler, beceriler gerçekten çok etkileyici ve bence bunun değerini anlamıyorlar, ben gerçekten etkileniyorum”. Bu şekilde dediğinizde bu narsistik eğilimi gösteren kişilerin çok hoşuna gider. Ünlü ya da statüsü yüksek biri ile eşleştirin. “Senin ondan daha becerikli olduğunu düşünüyorum. Bence ondan daha çok yatkın ve yeteneklisin bu konuda.” Bayılırlar. Narsisist seni manipüle etmeye çalışırken sen bir anda karşısında ona iltifat eden en sevdiği noktalardan girişimde olan biri var ve senden uzaklaşacaktır. Başka birine sarar. Senden geri tepecektir. Bu narsisisti püskürtmenin bir yoludur. 

-Mutlaka bir otoriteden beslenin. 

Narsisiste kendi fikirlerinizi söylerseniz direk bir şekilde bundan çok etkilenmeyecektir. Mutlaka bir otoriteden beslenin. Onunla konuşurken mutlaka ondan ve sizden üst bir statüyü kullanın. Böyle bir fikirler var, bunlar işine yarayabilir gibi.

Narsisistler çevresindeki kişilerin ondan hoşlanmadığına yönelik devamlı bir yakarışları olabilir. Değerinin, kıymetinin yeteri kadar anlaşılmadığı konusunda olabilir. O sırada ona deyin ki; “senin değerinin yeteri kadar anlaşılmaması beni üzüyor”. Bu şekilde aslında onu sizin anladığınızı ve gerçekten sizin değerinizi ve kıymetinizi bildiğinizi söylemeniz burada çok önemli olacaktır. Siz bu şekilde konuştukça onlar daha fazla açılacak ve onların cevapları ve tavsiyelerine şaşırın. 

-Gerçekten şaşırın. 

Çok etkileyici bir şey söylüyor. Narsisistik eğilimli olan birisinin kalkanları ve egoları çok güçlüdür ve siz aslında böyle davrandığınızda bu kalkanları indireceklerdir ve saldırgan tutumu bir anda geri çekilmeye başlayacaktır. Narsisistle nasıl barışçıl bir iletişim yaşarsın, bu şekilde yaşarsın. Uzaklaşamıyorsan, gidemiyorsan da bir süre devam ettirmen gerekiyor. İlişkide de aynı şekilde, bir süre devam ettirmen gereken noktalar olabilir. Bazen çok sıkıntılı bir noktaya da gelebilir ama bu noktada bir uzman desteği ile çalışmanız çok daha etkili sonuçlar verecektir. İyi fikirleriniz olsun, yardım etmeyi teklif edin ama bu aşamalardan sonra edin. Zaten bu noktada hazır hale gelecektir. 

-Narsistin başarı fantezisi vardır. 

Güç, başarı, zenginlik, şan, şöhret, para. Dolayısı ile siz bu başarı fantezilerini anlatmaya motive edin. Size anlatsın. Bu konuda ne kadar yetkili olduğunu, becerikli olduğunu belirtin. 

-Narsisistler empati kurmakta sıkıntı çekerler ve empati kuramazlar kolay kolay. Bu arada gerçekten onlar anlaşılmamaktan da çok şikayetçidirler o yüzden her şeyi de eleştirirler. Sizin eğer ki onları anladığınızı, aynı noktada olduğunuzu, aynı bakış açısında olduğunuzu belirtin.

-Kendinizi asla yüceltmeyin. 

Kendinizi onun yanında her zaman aşağıda gösterin. Başka türlü kendiniz gibi olduğunuzda kendi güçlü özellikleriniz ile yaklaştığınızda narsisist bir insan karşısında manipüle edilmeniz işten bile değildir. Bir narsisist ile ilişki kuracaksanız kendiniz gibi olmayı unutun. Kendin gibi olacaksan da uzaklaş git. Bazen ilişki içerisinde de olabilirsin, iş hayatının içinde de ilişkilerde olabilirsin, bazen uzaklaşamayabilirsin, bazen belli bir noktaya kadar yürütmen gereken durumlar olabilir. Narsisistle belli bir seviyede ilişkiyi koparmak da çok sağlıklı değildir. O yüzden çok temkinli gitmen de gerekir. Kendini bu yüzden yukarıda gösterme aşağıda göster. Seni aşağıda gördüğü zaman seni bir yere koyacaktır ve hatta sana yardım etmek için bir şeyler yapacaktır. 

Esas amaç narsisistin manipülatif hileleri ile aslında sen bu manipülasyonların farkında olarak sen önce davranıyorsun. Buradaki bilgiler ile psikolojik anlamda ve sosyolojik anlamda hazırlıklı ve dayanıklı hale geliyorsun. O seni manipüle etmeden sen manipüle ediyorsun. Bunu ne zaman kullanacaksın; kaçacak bir yerin yok ve bir iş ortamındasın ya da bir ilişkinin en sıkıntılı noktasındasın dolayısı ile belli bir noktaya kadar sürdürmen gereken bir süreç var. İşe bu noktada bu yöntemleri kullanabilirsiniz. 

Uzm Kln Psk Sabiha IŞIK